Op 17 maart 2018 was de Belgische onderneming D’Ieteren die de voertuigen van de groep Volkswagen invoert, 70 jaar actief als invoerder! Een mooi verhaal dat gevierd moest worden, en dat met de beroemde Kever van start ging. Een model overigens dat vandaag nog altijd niemand koud laat

Het contract tussen de voormalige Etablissements D’Ieteren Frères en de fabriek van Volkswagen, toen nog onder Engels beheer, werd op 17 maart 1948 ondertekend. De drijvende kracht achter die stap was Pierre D’Ieteren die in die periode aan het hoofd van het familiebedrijf stond en die snel een betaalbare, betrouwbare en zuinige wagen op de markt wou zien. En de Volkswagen Kever was volgens hem de manier bij uitstek om het autogebruik te democratiseren. Dat was een grote stap in de geschiedenis van D’Ieteren, dat toen ook al in de autosector actief was met de invoer van de modellen van het Amerikaanse Studebaker.

Pierre D’Ieteren had zich niet vergist: de Kever zou in België een klinkend succes worden, net als in het buitenland overigens. De prijs van het standaardmodel bedroeg in die periode een 50.000 Belgische frank. En dankzij zijn luchtgekoelde en 25 pk sterke viercilindermotor van 1.131 cc verbruikte de Kever gemiddeld maar 8 l/100 km. Bovendien kon die ‘algemene auto’ die voor iedereen bestemd was, 4 personen vervoeren met een snelheid van 100 km/u.

De 1954 à 1975, la Coccinelle sera aussi produite aux cotés des Studebaker dans l’usine bruxelloise de D’Ieteren Forest. Au total, ce sont 1.143.664 exemplaires qui sortiront des chaînes de montage belges.

De geestelijke vader van de Kever is niemand minder dan Ferdinand Porsche. De Duitse uitvinder kreeg het idee voor de allereerste Volkswagen toen hij in de buurt van Stuttgart aan het winkelen was. Toen hij in een etalage de ‘Volksradio’ zag staan, kwam hij op het idee om een auto te bouwen die voor iedereen toegankelijk zou zijn. We schrijven... 1928.

De eerste steen van de fabriek Volkswagen werd op 26 mei 1938 gelegd. Op 11 april 1945 was de fabriek van Wolfsburg het doelwit van bombardementen waardoor de productie stilgelegd moest worden. In juli 1945 kreeg majoor Ivan Hirst van het Britse leger het bevel om de fabriek volledig te vernietigen. Tot zijn verrassing echter stelde hij vast dat, hoewel de gebouwen grotendeels verwoest waren, de meeste van de machines intact waren en dat er een grote voorraad onderdelen beschikbaar was. Ivan Hirst, de zoon van een industrieel overigens, begreep al heel snel dat die fabriek moest overleven omdat daar een heel goede economische reden voor was! Hij slaagde er zelfs in om een bestelling van... 20.000 auto’s te krijgen en dat werd meteen het begin van het echte commerciële verhaal van Volkswagen.

Ferdinand Porsche probeerde vruchteloos zijn idee aan verschillende constructeurs te slijten. In 1934, nadat hij 3 prototypes gebouwd had en meer dan 150.000 km met 5 verschillende motortypes afgelegd had, stelde hij zijn eerste droomauto aan de Duitse federatie van autobouwers voor. Hij kreeg zelfs een financiering voor de bouw van 30 preproductiemodellen die eind 1937 2,6 miljoen testkilometers afgelegd hadden.

Een reclame van Volkswagen uit het begin van de jaren ’60 stelde: “Er zijn vormen die je niet kunt verbeteren”. De tekst hoorde bij het beeld van een ei waarop de achterzijde van een Kever geschilderd was.

Wie in een Kever reed, ademde een geurboeket in waarin de reuk van de warme motor zich met die van oververhitte vloermatten vermengde. Die geur ontstond in de verwarmingseenheid van de motor en werd via luchtmonden in de treden verdeeld – en hij maakte integraal deel uit van de persoonlijkheid van de Kever. Het was niets minder dan een merkparfum.

In de hele wereld heeft de Kever altijd op enorm veel sympathie kunnen rekenen: met zijn atypische vormen en zijn onmiskenbare motorgeluid werd hij ieders lieveling. En dat leverde hem heel wat bijnamen op: ‘Beetle’ in het Verenigd Koninkrijk, ‘Käfer’ in Duitsland, ‘Escarabajo’ in Spanje, ‘Maggiolino’ in Italië, enz. Al die bijnamen betekenen meestal ‘kever’ wegens de ronde vormen van de auto, alleen de Italianen zagen er meer een ‘meikever’ in.

De maatschappelijke impact van de Volkswagen Beetle is fenomenaal. In België is dat goed te zien tijdens de Love Bugs Parade, een beroemde bijeenkomst van Kevers in het Brussselse Jubelpark die sinds tien jaar georganiseerd wordt. In 2018 (bij de 10e editie) waren bijna 300 auto’s ingeschreven en bij de bestuurders niet alleen liefhebbers uit België, maar ook uit Frankrijk, Nederland en Luxemburg.

De Kever was de inspiratiebron voor heel wat afgeleide modellen die zich op zijn technische basis of zijn look inspireerden, zoals de bekende Buggy’s, de Formule V of nog de Fun Cup die dankzij de 25 Uren van Spa in België goed bekend raakte. En dan mogen we de bijzonder sterke GRC van 544 pk niet vergeten – die kwam in 2014 uit in het kampioenschap rallycross in de Verenigde Staten – en de erg snelle LSR die in 2016 op het zoutmeer van Bonneville het snelheidsrecord in een Beetle op 328,195 km/u bracht.

Mede dankzij de media-aandacht is de Kever een commercieel success geworden. De auto was de ster in een reeks van vijf films van Walt Disney, waarin hij ‘Herbie’ heette. De auto die in de films het nummer 53 draagt, is een echt personage wat hem nog extra sympathiek maakt. En ook in ‘Transformers’ is er een rol voor de Kever weggelegd.

Tot 1945 waren er nog geen 700 exemplaren van de Kever gebouwd, hoewel hij al in 1938 uitgebracht was. De reden: tijdens de Tweede Wereldoorlog was er voor het model alleen maar een propagandarol weggelegd. Maar meteen na het einde van de oorlog, toen het beheer in handen van de Engelsen kwam, kreeg Volkswagen een tweede adem. Het model dat oorspronkelijk Volkswagen Type 1 gedoopt was , werd over de hele wereld uitgevoerd, te beginnen met Nederland. En tot in 2003 werden er 21.529.464 exemplaren van gebouwd. En na een sympathieke comeback van twee opeenvolgende generaties van de New Beetle stopt D’Ieteren in 2018 met de verkoop van dat model.

“Geen enkele andere auto heeft zulk een maatschappelijke impact gehad,” schrijft Arthur Railton in ‘The Beetle’, een hymne ter ere van de Kever. “Hij maakt deel uit van onze folklore. Hij heeft zijn eigen mythologie. Er worden boeken aan hem gewijd. Er komen tijdschriften uit die uitsluitend over hem handelen. Men draait films waarin hij een hoofdrol speelt naast acteurs van vlees en bloed.”

Op het vlak van de vormgeving hoeft de Kever niets meer te bewijzen: iedereen herkent al van ver zijn vorm. Maar op het vlak van het gebruik heeft de Volkswagen Golf zich sinds 1974 als een referentie, of zelfs DE referentie, opgeworpen. Schrijft dat model immers niet een nieuw hoofdstuk in de autogeschiedenis? Met 7 generaties en meer dan 30 miljoen verkochte exemplaren zou dat best wel eens kunnen...